Nietrzymanie moczu to problem, który powoduje znaczny dyskomfort i pogarsza jakość życia. Wywołuje często uczucie wstydu i utrudnia codzienne życie. Zdecydowanie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Jak sobie radzić z problemem nietrzymania moczu? 
 

Nietrzymanie moczu – przyczyny
 

Nietrzymanie moczu, inaczej inkontynencja może dotykać nawet 6% społeczeństwa. Aż dwukrotnie częściej zmagają się z nim kobiety, zwłaszcza w podeszłym wieku. Może mieć różne przyczyny. Dotyczy głównie zaburzeń funkcjonowania układu moczowego, zwłaszcza procesu mikcji. Mocz jest produkowany przez nerki, skąd trafia do pęcherza moczowego. Jego wypełnienie wywołuje uczucie parcia i skurcz mięśni pęcherza moczowego oraz rozluźnienie mięśni dna miednicy. Prowadzi to do wydalenia moczu, czyli mikcji. Nietrzymanie moczu może mieć również inne podłoże i być związane z chorobami układu nerwowego (np. choroba Parkinsona).
 

Nietrzymaniu moczu sprzyjają:
•    przebyte ciąże;
•    otyłość;
•    menopauza;
•    cukrzyca;
•    czynniki genetyczne;
•    podeszły wiek;
•    przewlekłe zaparcia;
•    choroby gruczołu krokowego.
 

Rodzaje nietrzymania moczu
 

W zależności od przyczyny wyróżniamy następujące rodzaje nietrzymania moczu:
•    wysiłkowe nietrzymanie moczu;
•    nietrzymanie moczu z nagłym parciem;
•    nietrzymanie moczu z przepełnienia.
 

Wysiłkowe nietrzymanie moczu to najczęściej występujący rodzaj inkontynencji. Jest związane z osłabieniem mięśni dna miednicy, których prawidłowa funkcja zostaje upośledzona. Do mimowolnego moczu dochodzi zwykle podczas wysiłku fizycznego.
 

Nietrzymanie moczu z nagłym parciem jest spowodowane nadmierną aktywnością mięśni pęcherza moczowego. Często przyczynę określa się jako zespół nadpobudliwego pęcherza. Dokładny mechanizm powstania zaburzenia nie jest w pełni poznany. Dysfunkcja objawia się nagłym i silnym uczuciem parcia. Występuje w takich sytuacjach jak na przykład zmiana pozycji ciała.
 

Przyczyną nietrzymania moczu z przepełnienia jest utrudniony odpływ moczu z wypełnionego pęcherza moczowego, w wyniku czego mocz stale lub okresowo wycieka. Problem często pojawia się u mężczyzn z przerostem gruczołu krokowego.
 

W praktyce lekarskiej wyróżnia się również przemijające nietrzymanie moczu. Wśród możliwych przyczyn wymienia się między innymi, zapalenie pęcherza, przyjmowanie środków moczopędnych.
 

Diagnostyka  i rozpoznanie nietrzymania moczu opiera się  na prawidłowo przeprowadzonym wywiadzie lekarskim. Dodatkowo, u kobiet wykonuje się badanie ginekologiczne, a u mężczyzn – prostaty, a także USG układu moczowego. Istotne są badania urodynamiczne.
 

Sposoby leczenia nietrzymania moczu
 

Metoda leczenia nietrzymania moczu zależy od przyczyny i rodzaju schorzenia. Niemniej jednak w ogólnych zaleceniach wymienia się zmianę stylu życia, co może korzystnie wpłynąć na zmniejszenie problemu inkontynencji. Zmiana stylu życia powinna obejmować ograniczenie spożycia alkoholu i kawy, a także zmniejszenie masy ciała (w przypadku nadwagi, otyłości), ćwiczenia mięśni dna miednicy oraz pęcherza. 
 

W przypadku wdrożenia ćwiczeń mięśni dna miednicy (Kegla) oraz pęcherza, warto skonsultować się z odpowiednim specjalistą (fizjoterapeutą). Ćwiczenia te mają na celu wzmocnienie wymienionych mięśni i ograniczenie mimowolnego oddawania moczu. Istotne jest by ćwiczenia wykonywać regularnie. W jaki sposób prawidłowo ćwiczyć? Gdzie znajdują się mięśnie Kegla? Po pierwsze należy przyswoić prawidłową technikę napinania wymienionej partii mięśni. Podczas siedzenia należy wyobrazić sobie, że w trakcie oddawania moczu próbujemy zatrzymać strumień. Mięśnie dna miednicy można również wyczuć podczas skurczu, wsuwając dwa palce do pochwy. Ćwiczyć można właściwie w każdej pozycji, zarówno na siedząco jak i na leżąco. Technika opiera się na powolnym napinaniu mięśni i następnie ich rozluźnianiu. Ćwiczenie należy wykonywać przez kilka sekund i powtarzać 5-6 razy. 
 

Istnieją również środki farmakologiczne stosowane w nietrzymaniu moczu. Są one głównie dostępne na receptę. Wśród nich wymienia się między innymi fezoterodyne, oksybutyninę, solifenacynę, tolterodynę. W nietrzymaniu moczu z przepełnienia leczenie ma charakter chirurgiczny i polega na usunięciu przeszkody, która utrudnia odpływ moczu (np. operacja gruczołu krokowego). Stosuje się również cewniki do pęcherza.

 


 

W aptekach są dostępne różne produkty, które wspomagają leczenie nietrzymania moczu. Wśród nich wymienia się suplementy diety, które w swoim składzie zawierają ekstrakty roślinne i witaminy. W szczególności ekstrakt z pestek dyni oraz ekstrakt z czerwonej koniczyny, lnu zwyczajnego. Ekstrakt z pestek dyni wspomaga prawidłową pracę i rozrost mięśni mających wpływ na prawidłowe trzymanie moczu. Ekstrakt z lnu zwyczajnego ma właściwości estrogenne, wpływa korzystnie na prawidłowe oddawanie moczu, a także pomaga wzmocnić mięśnie dna miednicy. Substancje zawarte w wyciągu z pestek dyni wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego, wspomagają kontrolę procesu oddawania moczu. Wyciąg z liści pokrzywy wspomaga z kolei czynność nerek i pęcherza moczowego oraz wpływa na regulację objętości wydalanego moczu. Spożywanie żurawiny korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu moczowego. Żurawina ogranicza przyleganie bakterii do nabłonka dróg moczowych i  przeciwdziała kolonizacji dróg moczowych przez bakterie patogenne. Owoce żurawiny są także bogatym źródłem związków flawonowych, które mają właściwości przeciwutleniające. Witamina D3 (cholekalcyferol) reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, która warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu mięśniowego i układu nerwowego. Witamina B 12 (cyjanokobalamina) korzystnie wpływa na szybko dzielące się komórki, wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego. 
 

Pacjenci z nietrzymaniem moczu często borykają się również z podrażnieniami skóry, które wywołuje drażniące działanie moczu. W aptekach można nabyć specjalistyczne preparaty w postaci kremów czy też maści, które łagodzą podrażnienia i przeciwdziałają powstawaniu wyprysków. Ponadto, w aptekach można również kupić wkładki urologiczne, majtki chłonne przeznaczone dla kobiet i mężczyzn, które również wspomagają walkę z nietrzymaniem moczu, zwiększając komfort pacjenta w codziennym funkcjonowaniu.
 

Leczenie chirurgiczne
 

Leczenie chirurgiczne stosuje się przede wszystkim w wysiłkowym nietrzymaniu moczu. Stosuje się różne metody leczenia. Nie wszystkie są na tyle skuteczne, że gwarantują brak nawrotu nietrzymania moczu. Do najskuteczniejszych metod chirurgicznego leczenia nietrzymania moczu należą tzw. zabiegi podwieszenia szyi pęcherza moczowego oraz operacje pętlowe. Stosuje się również zabiegi wstrzykiwania substancji w okolice cewki moczowej.