Rumianek lekarski (łac. Matricaria chamomilla) jest jednym z najstarszych i najbardziej popularnych ziół stosowanych w medycynie naturalnej. Wykazuje między innymi udokumentowane działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, rozkurczowe oraz łagodzące. Jego wszechstronne właściwości lecznicze czynią go skutecznym środkiem w leczeniu różnych dolegliwości oczu.

Kluczowe punkty:

·      Rumianek lekarski (łac. Matricaria chamomilla) wykazuje wiele właściwości leczniczych, w tym właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwbakteryjne i przeciwskurczowe.

·      Rumianek lekarski zawiera składniki chemiczne takie jak olejki eteryczne, flawonoidy, sole mineralne i kumaryny, które warunkują jego działanie lecznicze.

·      Napar z rumianku jest używany do przemywania oczu, jako kompres na stany zapalne spojówek. Łagodzi podrażnienia, zmęczenie oczu i objawy alergii.

·      Rumianek jest uznawany za bezpieczny, jednak osoby uczulone na rośliny z rodziny Astrowatych nie powinny go stosować.

Co sprawia, że rumianek jest jednym z najlepszych ziół na oczy?

Rumianek lekarski (łac. Chamomilla recutita, syn. Matricaria chamomilla), zwany również rumiankiem pospolitym, jest rośliną z rodziny Astrowatych (Asteraceae). Kwitnie na terenach Europy, Azji, Ameryki oraz Australii. Surowiec zielarski stanowią kwiaty rumianku złożone ze świeżych lub wysuszonych koszyczków (Chamomillae anthodium). Jest to roślina jednoroczna, posiadająca łodygę o wysokości do 60 cm, rozgałęzioną, z liśćmi pierzastymi i charakterystycznymi kwiatami, zebranymi w koszyczki. Koszyczek kwiatowy rumianku jest złożony z zewnętrznych (białych, języczkowych) i wewnętrznych (rurkowatych, żółtych) kwiatów.

Rumianek pospolity zawiera wiele związków chemicznych, które odpowiadają za jego wszechstronne właściwości lecznicze, w tym właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. Dzięki obecności między innymi olejku eterycznego, flawonoidów, kumaryn, seskwiterpenów, śluzów, rumianek jest skutecznym środkiem przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym, łagodzącym.

Głównym składnikiem koszyczka rumianku jest olejek eteryczny, w skład którego wchodzą:

·      α-bisabolol,

·      β-bisabolol,

·      tlenki bisabololu A, B i C,

·      farnezen,

·      myrcen,

·      kadinen,

·      matrycyna,

·      spatulenol,

·      azuleny (chamazulen, chamawioliny).

Ponadto, w kwiatach znajdują się pochodne flawonowe, tj. apigenina i 7-glukozyd apigeniny, pochodne kwercetyny i inne. Wśród innych składników chemicznych rumianku wymienia się także kumaryny (umbeliferon i herniaryna), kwasy fenolowe (chlorogenowy, kawowy i wanilinowy) i polisacharydy śluzowe (typu inulinowego, ramnogalakturonan, glukuronoksylan).

Jakie właściwości lecznicze posiada rumianek?

Rumianek pospolity to roślina o szerokim spektrum działania leczniczego. Wśród kluczowych właściwości wymienia się działanie:

·      przeciwzapalne,

·      przeciwgrzybicze,

·      przeciwbakteryjne,

·      przeciwwirusowe,

·      przeciwutleniające,

·      przeciwskurczowe,

·      łagodzące,

·      regenerujące skórę i błony śluzowe (przyspiesza gojenie ran),

·      przeciwalergiczne,

·      przeciwwrzodowe,

·      przeciwświądowe,

·      uspokajające.

Za działanie przeciwzapalne rumianku odpowiadają takie składniki jak bisabolol, chamazulen i apigenina. Ekstrakty z rumianku są wykorzystywane również w leczeniu i łagodzeniu objawów infekcji grzybiczych, bakteryjnych, a także wirusowych. Flawonoidy obecne w rumianku działają jako przeciwutleniacze. Dzięki temu rumianek neutralizuje wolne rodniki i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. 

Rumianek wykazuje także właściwości uspokajające ściśle związane z obecnością apigeniny. Może być wykorzystany w leczeniu łagodnych stanów lękowych i bezsenności. Odkryj skuteczne leki na stres i problemy ze snem. 

Dzięki obecności bisabololu i farnesenu, rumianek ma działanie przeciwskurczowe. Jest wykorzystywany w łagodzeniu bólów menstruacyjnych oraz skurczów przewodu pokarmowego. Polisacharydy śluzowe zawarte w rumianku mają właściwości łagodzące i nawilżające, co wspomaga gojenie zakażeń i regenerację skóry, błon śluzowych. Preparaty z rumianku znalazły zastosowanie w leczeniu oparzeń skóry, ran, egzem oraz innych podrażnień. 

Właściwości rumianku to także łagodzenie objawów alergii, takich jak swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu. Jego działanie przeciwzapalne i przeciwhistaminowe pomaga zmniejszyć reakcje alergiczne. Sprawdź ofertę leków przeciwalergicznych w naszej aptece.

Właściwości lecznicze rumianku. Co stosować na zapalenie spojówek?

Rumianek na oczy i zapalenie spojówek znalazł zastosowanie dzięki swoim bogatym właściwościom leczniczym. Stosuje się go z uwagi na silne właściwości przeciwzapalne – w leczeniu stanów zapalnych oczu, takich jak zapalenie spojówek. Składniki aktywne rumianku lekarskiego wpływają korzystnie na redukcję obrzęków, łagodzenie zaczerwienienia i podrażnienia oczu. Regularne stosowanie naparu z rumianku jako kompresu może przynieść ulgę zmęczonym i podrażnionym oczom, zwłaszcza po długim czasie spędzonym przed ekranem komputera czy też telewizora. Rumianek łagodzi dyskomfort związany z suchymi oczami i działa kojąco. Napar z rumianku warto stosować jako kompres na oczy może także złagodzić objawy zapalenia spojówek, takie jak swędzenie, pieczenie i nadmierne łzawienie. Używany do przemywania oczu, pomaga usunąć zanieczyszczenia i łagodzi podrażnienia. Odkryj najlepsze preparaty do higieny powiek. Rumianek jest wykorzystywany w higienie powiek. Okładu na oczy z rumianku wspomagają leczenie infekcji bakteryjnych lub wirusowych, dzięki właściwościom antyseptycznym. Kompres z rumianku może pomóc w zapobieganiu infekcjom oczu oraz wspomagać leczenie już istniejących infekcji. Jego naturalne właściwości antybakteryjne sprawiają, że jest skuteczny w leczeniu drobnych urazów i stanów zapalnych oczu. Rumianek wspomaga łagodzenie objawów alergii oczu, takich jak swędzenie i zaczerwienienie, dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i kojącym. 

Jak przygotować napar z rumianku na zapalenie spojówek i do przemywania oczu?

Aby przygotować napar z rumianku na zapalenie spojówek, należy zalać 1-2 łyżki suszonych kwiatów rumianku szklanką wrzącej wody i parzyć przez 10-15 minut. Po ostygnięciu, nasączyć gazę lub wacik naparem i nałożyć na zamknięte powieki przez 10-15 minut. 

Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania rumianku na oczy i inne dolegliwości?

Rumianek lekarski jest uważany za bezpieczny i skuteczny środek ziołowy. Istnieją jednak pewne przeciwwskazania. Osoby uczulone na rośliny z rodziny Astrowatych (Asteraceae), do których należą m.in. rumianek, chryzantema, nagietek, powinny unikać stosowania rumianku. Może to wywołać reakcje alergiczne, takie jak wysypka, świąd, zaczerwienienie skóry, a nawet poważniejsze reakcje alergiczne. Stosowanie rumianku w ciąży i przez kobiety karmiące piersią powinny się skonsultować z lekarzem przed jego stosowaniem. Związki aktywne rumianku mogą wpływać niekorzystnie na organizm ciężarnej lub przenikać do mleka matki. Osoby cierpiące na choroby przewlekłe powinny skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem rumianku. Rumianek może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, wpływając na ich skuteczność i wywołując niepożądane reakcje. Osoby z nadwrażliwością skóry lub skłonnością do reakcji alergicznych powinny unikać bezpośredniego kontaktu rumianku ze skórą bez wcześniejszego testu na małej powierzchni skóry.

Podsumowanie

Rumianek jest wykorzystywany  jako naturalny i skuteczny środek w leczeniu różnych dolegliwości oczu. Posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz łagodzące.  Stosowanie okładów lub płukanek z naparu z rumianku może przynieść ulgę w przypadku podrażnień, infekcji oraz zmęczenia oczu. Przed zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą w aptece.

Bibliografia:

1. Grys A, Kania M, Baraniak J. Rumianek – pospolita roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych. Postępy Fitoterapii, 2014; 2: 90-93

2. Pisklak-Zielińska M, Szeleszczuk Ł. Rumianek lekarski – dlaczego warto mieć go w domowej apteczce. Lek w Polsce, 2013: 23: 72-79