Wysuszone, spierzchnięte, popękane usta – jak o nie dbać?

Skóra ust jest szczególnie wrażliwa na niekorzystne warunki atmosferyczne. Niskie temperatury, wiatr, mróz, klimatyzacja czy też wysokie promieniowanie UV sprzyjają przesuszeniu delikatnej skóry ust, co z kolei może prowadzić do ich pękania. Spierzchnięte usta stanowią nie tylko dyskomfort estetyczny, ale mogą również wskazywać na niedobory witamin i minerałów w naszym organizmie czy też odwodnienie. Stąd tak ważna jest właściwa pielęgnacja ust.

Jakie są przyczyny przesuszonych ust?

Skóra ust jest cienka, pozbawiona gruczołów potowych, łojowych, co czyni ją szczególnie wrażliwą na przesuszenie i pękanie. Suche i spierzchnięte usta mogą stanowić duży problem szczególnie w okresie jesienno – zimowym, gdy są narażone na działanie suchego powietrza w okresie grzewczym, zmiennych temperatur, mrozu czy też wiatru. Również wysokie promieniowanie UV w okresie letnim może być niekorzystne dla skóry pozbawionej melaniny. Kondycję ust pogarsza także ich oblizywanie, szczególnie przy niskich temperaturach. Oprócz czynników atmosferycznych, zewnętrznych wśród przyczyn spierzchniętych ust wymienia się również:

• odwodnienie organizmu,
• niewłaściwą dietę,
• niedobór witamin (przede wszystkim z grupy B, witaminy A, witaminy E), 
• niedobór minerałów (żelazo),
• cukrzycę,
• kontaktowe zapalenie skóry.

Alergie kontaktowe mogą być wywoływane przez pasty do zębów, płyny do mycia ust oraz kosmetyki, zwłaszcza kolorowe. Przyczyną spierzchniętych ust mogą być również zaburzenia hormonalne, związane na przykład z niedoczynnością tarczycy. Nadmierne przesuszenie mogą powodować także niektóre leki, takie jak doustne retynoidy – leki stosowane w leczeniu trądziku czy też chemioterapeutyki.

Czy popękane, spierzchnięte usta należy konsultować z lekarzem? Zwykle nie jest to konieczne. Do lekarza należy się udać wtedy, gdy kondycja skóry ust, pomimo stosowania nawilżających preparatów, nie ulega poprawie przez dłuższy czas. Może to świadczyć o dużych niedoborach witamin i minerałów lub wskazywać na choroby ustrojowe.

Sposoby na przesuszone usta. Jak zadbać o prawidłowe nawilżenie skóry ust?

Zacznijmy od omówienia zasad prawidłowej pielęgnacji. Jej podstawą jest stosowanie odpowiednich kosmetyków – balsamów, pomadek o działaniu nawilżającym oraz natłuszczającym, a także regeneracyjnym, odżywczym i łagodzącym. Szczególnie dobrze sprawdzą się produkty bazujące na naturalnych składnikach, takich jak wazelina, gliceryna, masło Shea, masło kakaowe, olej kokosowy czy też wosk pszczeli, aloes. Na spierzchnięte usta bardzo dobrze sprawdza się również czysta lanolina, która natłuszcza skórę i tworzy film, wspomagający intensywną regenerację. W skład balsamów o silnym działaniu regeneracyjnym skórę ust, często wchodzi miód. Wśród jego zalet wymienia się intensywne odżywienie, ujędrnienie oraz działanie przeciwzapalne. W słoneczne dni warto stosować kosmetyki wzbogacone dodatkowo o filtr przeciwsłoneczny, który zabezpieczy skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV. Należy również podkreślić, że aby uzyskać oczekiwany efekt i skutecznie nawilżyć, wzmocnić barierę ochroną ust, należy stosować kosmetyki regularnie – kilka razy dziennie. Warto również zastosować odżywcze preparaty przed snem, ponieważ w nocy skóra regeneruje się najintensywniej.

W przypadku suchych ust zaleca się unikanie kosmetyków zawierających w swoim składzie alkohol, mentol, kamforę, fenol. Są to składniki, które wysuszają skórę i powodują miejscowe podrażnienia. Warto również zwrócić uwagę na kolorowe, aromatyzowane pomadki i błyszczyki, które również mogą nadmiernie wysuszać usta.

W pielęgnacji ust ważną rolę odgrywają także peelingi, które złuszczają martwe komórki naskórka, poprawiają ukrwienie i tym samym przygotowują skórę na przyjęcie składników aktywnych, zawartych w kosmetykach pielęgnacyjnych. Regularne stosowanie peelingów (1-2 razy w tygodniu) wzmacnia działanie balsamów i pomadek. W aptekach i drogeriach można kupić gotowe produkty. Można także zrobić samodzielnie domowy peeling ust, na przykład zmieszać łyżeczkę cukru z łyżeczką oliwy z oliwek, oleju kokosowego lub miodu. Masę następnie należy wmasować w usta i spłukać. Domowy peeling można wzbogacić o witaminy A i E. Po złuszczeniu naskórka, należy zaaplikować pomadkę, balsam pielęgnacyjny.

Kolejnym sposobem na nawilżone usta jest unikanie obgryzania i oblizywania. Jest to dość szkodliwy nawyk, który prowadzi do przesuszenia delikatnej skóry, mimo że w pierwszej chwili przynosi złudną ulgę. Szczególnie niekorzystne jest oblizywanie ust na wietrze lub na mrozie, które zwykle prowadzi do pękania czy nawet krwawienia.

Przesuszeniu ust sprzyja także niska wilgotność powietrza w domach, mieszkaniach, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Dlatego też ważne jest, aby utrzymywać właściwą wilgotność w pomieszczeniach. 

Dodatkowo należy także zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu. Zaleca się wypijanie 1,5 – 2 litrów płynów dziennie.

Kolejną ważną kwestią są niedobory witamin i minerałów, głównie witamin z grupy B, biotyny, witaminy A, E oraz żelaza, cynku. Warto w tym przypadku sięgnąć po właściwie dobraną suplementację. W aptekach jest wiele preparatów o działaniu ukierunkowanym na poprawę kondycji wrażliwej skóry. Oprócz tego warto także wzbogacić dietę w produkty bogate w wymienione powyżej witaminy i minerały, takie jak:

• płatki owsiane,
• ryby morskie,
• jaja,
• orzechy,
• kiełki,
• kasze,
• warzywa (na przykład: natka pietruszki, brukselka, brokuły, marchewka, bataty),
• owoce (brzoskwinie, porzeczka, wiśnie, morele).

Domowe sposoby na spierzchnięte usta

W domowej pielęgnacji ust świetnie sprawdzają się okłady z ogórka, który w 90% składa się z wody i zawiera dużą ilość witaminy C. Okłady z pokrojonego ogórka działają nawilżająco i wspomagają regeneracje, zwłaszcza popękanych ust.

Wspomniane już oliwa z oliwek, olej kokosowy, miód mają bardzo dobre działanie łagodzące i regenerujące skórę. Tworzą na ustach grubą warstwę ochronną, chroniąc usta przed szkodliwym działaniem warunków atmosferycznych, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Poza tym stanowią także świetną bazę domowych peelingów do ust. Miód zawiera aminokwasy, enzymy oraz witaminy. Ma działanie ujędrniające, nawilżające, złuszczające, a także antybakteryjne. Jak już wspomniano, miód świetnie sprawdza się jako składnik domowego peelingu do ust – niewielką ilość miodu należy wymieszać z łyżeczką drobnoziarnistego cukru, następnie wmasować w usta, najlepiej kolistymi ruchami.

W kuracji popękanych ust dobrze sprawdzą się również witaminy A i E, które można kupić bez recepty w aptece, w postaci kropli czy też kapsułek. W przypadku drugiej postaci leku, płyn z kapsułki można bez problemu wycisnąć i dodać do ulubionego kosmetyku, maseczki czy też bezpośrednio na skórę ust. Witaminy A i E wykazują silne właściwości regeneracyjne. Działają nawilżająco, odżywczo i chronią skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Kolejnym domowym sposobem na poprawę kondycji skóry ust jest stosowanie aloesu. W aptekach są dostępne żele z jego dużą zawartością. Aloes działa intensywnie nawilżająco, pobudza syntezę elastyny i kolagenu. Łagodzi podrażnienia, zwłaszcza po zbyt intensywnej ekspozycji na promienie słoneczne.

Sposoby na pielęgnację ust u dzieci

Unikanie oblizywania ust u dzieci, w szczególności tych najmłodszych, może dostarczać wielu trudności. W tej sytuacji dobrze sprawdzi się lanolina oraz wazelina, maści z witaminą A i E, które skutecznie ochronią delikatną skórę ust.

Podsumowując, na rynku farmaceutycznym i kosmetycznym jest szeroki wybór kosmetyków, leków przeznaczonych do pielęgnacji suchych i spierzchniętych ust. Wykazują działanie nie tylko nawilżające i regenerujące, ale także łagodzące i przeciwbakteryjne. W przypadku przewlekłego problemu warto zbadać poziom żelaza, zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu i dietę bogatą w witaminy z grupy B, witaminę A, E. Istotna jest również odpowiednia suplementacja. W przypadku wątpliwości warto zasięgnąć porady farmaceuty w aptece, czy też kosmetologa.