Kurzajki to potoczna nazwa brodawek wirusowych, objawiających się zmianami rozrostowymi skóry, zlokalizowanymi najczęściej na dłoniach, kolanach, stopach czy twarzy. Są to nie tylko nieestetyczne zmiany skórne ale mogą powodować również dyskomfort a nawet ból miejsca, w którym występują, jak np. kurzajka na stopie. Przyjmuje się, że zdecydowana większość populacji przynajmniej raz w życiu miała brodawki.

Jak wyglądają kurzajki? Jak skutecznie się ich pozbyć? Czy warto stosować domowe metody leczenia oraz dostępne w aptece bez recepty leki, czy może od razu zasięgnąć porady lekarza? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdą Państwo w poniższym artykule. Zapraszam do lektury.

 

Jak wygląda kurzajka i jak rozpoznać kurzajkę?

Kurzajki są to zmiany skórne spowodowane zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego – wirusem HPV. Typowe kurzajki są to wystające ponad poziom naskórka chropowate zmiany o owalnym kształcie i „kalafiorowatym” wyglądzie. Najczęściej blade o barwie zbliżonej do koloru naskórka ale mogą być także szarawe lub brunatne. Czasem można zaobserwować ciemne punkciki w centralnej części brodawki – są to zakończenia drobnych naczyń krwionośnych tworzących się przy rdzeniu zmiany. Kurzajki mogą mieć od kilku mm wielkości nawet do 2 cm oraz mogą występować pojedynczo lub w skupiskach.

Skąd się biorą kurzajki?

Brodawki powstają na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (ang. Human Papilloma Virus). Wirus HPV wnika do organizmu człowieka poprzez ubytki nabłonka w naskórku, wystarczy drobne zranienie lub otarcie. Najczęściej jest przekazywany przez bezpośredni kontakt ze skórą zakażonej osoby, chociaż podczas kontaktu ze złuszczonym naskórkiem chorego także może zostać przeniesiony. Zakażenie drogą pośrednią, z otoczenia i przedmiotów, z których korzystała zakażona osoba również jest możliwe. Miejscami największego ryzyka są salony kosmetyczne, baseny, sauny, siłownie czy szatnie gimnastyczne. Po zagnieżdżeniu się w komórkach nabłonka wirus stymuluje podział komórek podstawnych doprowadzając do powstania charakterystycznych zmian skórnych. Te pojawiają się po około od 2 miesięcy do pół roku od zakażenia wirusem HPV. Zakażenie wirusem jest sprawą losową. Zależy przede wszystkim od tego, czy doszło do kontaktu z wirusem, czy nie, ale też od naszej odporności i zachowania higieny. Warto nadmienić, iż wirus brodawczaka ludzkiego może przenosić się też drogą płciową, wskutek czego może dojść do powstania brodawek w obrębie błon śluzowych narządów płciowych czyli tzw. kłykcin kończystych.

Rodzaje kurzajek

Istnieje ponad 100 rodzajów wirusów brodawczaka ludzkiego, które wywołują zmiany na skórze, błonach śluzowych oraz narządach płciowych. Najczęściej pojawiają się kurzajki na dłoni oraz kurzajki na stopach (na obszarach zwiększonego ucisku, na podeszwach i palcach).

  • Brodawki zwykłe – to twarde, szorstkie i nadmiernie zrogowaciałe grudki, barwy skóry, zwykle nie większe niż 1 cm średnicy. Przeważnie występują na grzbietach i palcach dłoni pojedynczo lub w grupach. Wał okołopaznokciowy oraz obszar pod płytką paznokcia to miejsca, w których najczęściej pojawia się kurzajka na palcu.
  • Brodawki stóp – zwykle występują na podeszwie stopy, zazwyczaj w punktach podporowych (np. na pięcie lub pod kośćmi śródstopia). Z powodu nacisku wywieranego nieustannie na podeszwę, kurzajka na stopie ma utrudniony wzrost na zewnątrz, stąd rośnie do środka i wywierając ucisk na nerwy, może wywoływać dyskomfort oraz znaczny ból podczas chodzenia. Czasami  położone blisko siebie kurzajki na stopach mogą zlać się, wywołując jedną rozległą zmianę, którą nazywamy brodawką mozaikową.
  • Brodawki płaskie – występują w grupach na twarzy, przedramionach i grzbiecie rąk. Są małe (1-5 mm średnicy), o gładkiej powierzchni i w kolorze skóry. Często układają się wzdłuż lini zadrapania.
  • Kłykciny kończyste – powstają w obrębie błon śluzowych, przenoszą się drogą płciową poprzez niezabezpieczony kontakt płciowy z nosicielem. Występują w okolicy narządów płciowych (wargi sromowe, pochwa, szyjka macicy u kobiet, prącie, napletek, moszna u mężczyzn) i odbytu. Stosunek oralny może doprowadzić do przeniesienia wirusa HPV także na błony śluzowe jamy ustnej i gardła.

Domowe leczenie kurzajek i preparaty z apteki

Samodzielne usuwanie brodawek należy przeprowadzać z zachowaniem dużej ostrożności, szczególnie tych umiejscowionych na twarzy czy błonach śluzowych. Najlepiej nie zwlekać i zająć się tym gdy zmiany nie są jeszcze duże oraz nie rozsiały się na większy obszar skóry. Należy pamiętać, iż leczenie kurzajek to długi proces a ich wycinanie czy zdrapywanie nie jest zalecane, ponieważ można przyczynić się do rozniesienia wirusa na inne części ciała i powstawania licznych, utrwalonych zmian.

Obecnie w aptekach bez recepty dostępnych jest wiele preparatów na kurzajki w różnych postaciach (np. płyn, żel, krem, plaster), najczęściej opartych na kwasach o działaniu złuszczającym – salicylowym i mlekowym, a także zestawy do samodzielnego wymrażania.

  • Preparaty bazujące na substancjach złuszczających zawierają najczęściej kwas salicylowy, występujący samodzielnie lub w połączeniu z kwasem mlekowym.  Innym związkiem wykorzystywanym w preparatach OTC jest kwas trójchlorooctowy. Substancje te doprowadzają do stopniowego złuszczania naskórka w miejscu zmiany a w konsekwencji do odpadnięcia brodawki. Co więcej zaleca się moczenie kurzajki na ręce czy stopie w ciepłej wodzie przed zastosowaniem preparatu, gdyż ułatwia to jego wnikanie oraz przyśpiesza rozkład. Należy unikać stosowania preparatów z kwasami na zdrową skórę, ponieważ mogą powodować jej miejscowe podrażnienie.
  • Wymrażanie brodawek czyli krioterapia to metoda usuwania kurzajek, która przez długi czas dostępna była jedynie w gabinetach lekarskich.  Obecnie dzięki dostępności w aptece bez recepty wielu preparatów wykorzystujących krioterapię możemy samodzielnie w warunkach domowych szybko i skutecznie usunąć brodawki na dłoniach czy stopach, czasem nawet już po jednorazowej aplikacji preparatu. Po 10 -14 dniach od wymrożenia, kurzajka odpada, pozostawiając zdrowy, zregenerowany naskórek.
  • W sprzedaży aptecznej dostępny jest także produkt, który łączy dwie metody leczenia kurzajek, opisane powyżej – krioterapię oraz terapię kwasową – Excilor 2w1 Leczenie brodawek i kurzajek.
  • Azotan srebra dostępny w preparacie Lapis Diabelski Kamyk również polecany jest do usuwania zmian rozrostowych skóry o charakterze brodawek zwykłych. Kamyk przed użyciem należy zwilżyć a następnie aplikować na kurzajkę przez 1-2 minut. Czynność należy powtarzać codziennie aż do zniknięcia zmiany.
  • Tradycyjną i skuteczną metodą usuwania brodawek jest stosowanie soku z łodyg rośliny o nazwie glistnik jaskółcze ziele. Związki w niej zawarte hamują podział komórek w obrębie kurzajki co uniemożliwia replikację wirusa HPV. Należy jednak pamiętać, że roślina może posiadać alergizujące właściwości.

W przypadku kiedy domowe metody oraz dostępne w aptece preparaty bez recepty nie przynoszą pożądanego efektu, należy zasięgnąć porady specjalisty. Lekarz może wówczas zalecić leki dostępne na receptę lub zaproponować inną inwazyjną metodę usuwania zmian. Usuwanie kurzajek u lekarza możliwe jest m.in. poprzez: krioterapię, laseroterapię, elektrokoagulację czy leczenie chirurgiczne.

Kurzajki u dzieci

Brodawki rzadko występują u niemowląt i bardzo małych dzieci. Natomiast najczęściej pojawiają się u dzieci starszych i młodzieży (szczyt występowania w wieku 12-16 lat). Brak zachowania dostatecznej higieny,  skłonność do obgryzania paznokci i znajdujących się wokół nich skórek, złe odżywianie i osłabienie systemu immunologicznego sprawiają, że dzieci znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka zakażenia się wirusem brodawczaka ludzkiego. U dzieci najczęściej pojawiają się brodawki na dłoniach i stopach, rzadziej na innych częściach ciała. Większość dostępnych bez recepty preparatów wykorzystujących metodę krioterapii może być stosowanych u dzieci już od 4 roku życia. Patyczek lapisowy oraz wspomniane wcześniej preparaty z kwasami: salicylowym, mlekowym i trójchlorooctowym także mogą być wykorzystywane w przypadku kurzajek u dzieci.